De man en zijn schip : herrijzenis

Herrijzenis. Wedergeboorte. Ik heb er al eerder over geschreven. Destijds had ik daar een romantisch beeld van. Ik zag het als een magische gebeurtenis, zoals bij Lazarus die plotseling van zijn sterfbed opstond, het stof van zijn kleren sloeg en hup zijn oude leven weer binnenstapte.

Inmiddels weet ik dat een beetje herrijzen of wederopstaan een lang en moeizaam proces is. Een hobbelige weg vol valkuilen. Een weg waarop je, nadat tot je verbazing het bordje ‘doodlopende weg’ opeens weggehaald bleek, je je regelmatig afvraagt waarin je nu weer beland bent, waarheen dit pad leidt. Kom je ooit weer terug in je oude bestaan, met de kwaliteit en de vreugde van dien? Of blijft het een kwakkelend gerommel in de marge, een gebed zonder eind?

Veel heb ik getwijfeld of ik de juiste keuze had gemaakt. Had het pad niet beter dood kunnen lopen?

Maar de afgelopen tijd bereikte ik een mijlpaal in het wederopstaan. Op een wijze die bijna deed denken aan het Oude Leven.

Om dat uit te leggen moet ik eerst wat vertellen over onze boot.

Ooit kochten Lydia en ik een oud zeilend vrachtschip, een grote, stoere Hollandse Klipper met de naam Jacob van Berlijn, gebouwd in 1910. Door omstandigheden was het schip in Berlijn beland, en daarvandaan hebben we het met een straffe noordwestenwind op de kop terug naar de Nederlanden gevaren. Daarna vele avonturen beleefd met bemanningen van velerlei pluimage. Ook hebben we op het schip gewoond, soms kort soms maandenlang. Op allerlei prachtige plaatsen: Groningen, Leeuwarden, Monnickendam, Lelystad en midden in Amsterdam, tegenover het Scheepvaartmuseum. 

Toen ik in het ziekenhuis belandde had ik net een prachtig zeilweekend achter de rug - al voelde ik me fysiek niet optimaal - met een stel goede vrienden. En toen ik daarna in mijn ziekenhuisbed lag en door de medicijnen niet kon slapen, dacht ik aan het schip. Nachtenlang. Aan alles wat ik eraan wilde verbouwen en veranderen.

Nu is dat een never ending story: ik was namelijk al jaren bezig met ingrijpend verbouwen, verbeteren en onderhouden, maar er is altijd een volgende stap. En die stap werd tijdens mijn slapeloze uren steeds groter. Al dacht ik dat ik het allemaal nooit meer zou meemaken. Ik had zelfs een maatschappelijk verantwoord doel voor ogen, waaraan ik het schip kon nalaten.

En toen ik onverhoopt niet dood ging, bleef het plan bestaan. Ik kon zelf in eerste instantie niets doen, mocht zelfs niet aan boord komen uit angst voor schimmels en infecties. Dus vond ik een leuke, kundige werf op het NDSM-terrein in Amsterdam, waar ze niet alleen het varende deel beheersten, maar ook netjes konden timmeren.

Toen begon de grote sloop. 

Terwijl mijn bloed werd vernietigd met chemo, gedood door bestraling, werd de boot binnenstebuiten gekeerd en verdwenen duizenden kilo's vijftig jaar ouden houten beschieting in de container.

En terwijl ik weer langzaam opkrabbelde, werd roest weggebikt, het vlak gevet en de huid geïsoleerd. 

Toen kwam intimmering, nieuwe technische systemen, en voerde dochter Nikki een ploeg schildermeisjes aan, die met noeste arbeid hun vakantiegeld verdienden en het hele schip blinkend strak trokken. 

Intussen was ook ik zelf weer een stukje verder en elke dag dat ik me goed genoeg voelde was ik op de werf te vinden. Duizend details om me om te bekommeren en niks gaat zo snel als je zou willen. Een lang traject, waarvan het einde maar niet in zicht leek te komen. Wat voor een half jaar gepland was liep al meer dan twaalf maanden... 

Maar ik twijfelde aan mijn vermogens. Zou ik ooit weer de verantwoordelijkheid kunnen nemen voor dit grote schip? Kan ik ooit weer op mijn lichaam vertrouwen en een veilig en verantwoord schipper zijn? Doe ik dit niet allemaal voor niks?

Met die twijfels vertrokken we vorig jaar oktober naar Zuid Afrika, waar ik ook op afstand elke dag bezig was met het schip. Ik checkte online de systemen, lette op de temperatuur en probeerde de werf aan te zetten tot afmaken van de laatste puntjes. En betaalde de rekeningen... Het voelde vanuit daar best als een last. Vaak verwenste ik mezelf dat ik me aan dit dure, eindeloze project had gewaagd. Ik had het schip beter weg kunnen doen!

Maar toen ik terug kwam (ja we zijn terug in Nederland, ik werd opgeroepen voor mijn covid-prikken) heb ik me er weer vol op gestort. 

Twee weken lang vrijwel elke dag ben ik bezig geweest. Lekker in de buitenlucht, hard gewerkt. De inmiddels gebruikelijke uurtjes middagrust schoten er bij in. Mijn lichaam steunde en kreunde, maar hield stand. En gaandeweg naderden we de eindstreep. 

De bemanning - waarvan een aantal in opleiding voor groot vaarbewijs om mij tzt te kunnen vervangen - stond te trappelen.

En ik? Ook ik was er klaar voor.

Dus op 24 april 2021, ruim twee-en-een-half jaar na de vorige tocht, gooiden we de gloednieuwe trossen los en voeren we weg van de werf, terug naar de vaste ligplaats in Monnickendam.

Ik was er toch wel een beetje nerveus voor: zou alles functioneren? Zou ik zelf functioneren? Alles was nieuw en onbeproefd.

Maar het ging goed. Het ging fantastisch. En het was een prachtige dag.

Het voelde als een overwinning. Niet alleen was het eindeloze project tot een goed einde gebracht, ook ik zelf functioneerde beter dan ik vorig jaar eind zomer had durven hopen. 

De cirkel werd gesloten. Het schip en ik, wij beiden verrot van binnen, uitgehold, leeggesloopt en wederopgebouwd. 

Nu de uitdaging om weer het ruime sop te kiezen. De vrije vaart! Eens kijken hoe lang we dat samen vol houden. Het schip en zijn schipper.