Het is vakantie

Het klinkt misschien gek, maar ik heb een weekje vakantie genomen.

Voor mij is vakantiegevoel langzaam slenteren door een onbekende stad. Ademhaling rustig en laag in mijn buik. Neerstrijken op klein terras van een lokaal café. Langzaam nippen van de espresso, kijkend naar de mensen die voorbijlopen.
Rust, leven in traag tempo.

Hoe anders dan het adrenaline-gedreven leven dat ik mezelf heb aangeleerd over de afgelopen 25 jaar. Daar kom ik nu achter.
Vorige week suggereerde mijn kankercoach dat mijn hoofdpijnen wellicht gerelateerd zouden kunnen zijn aan druk die ik op mezelf aanbreng. Dingen doen omdat ze moeten om anderen te pleasen of omdat ze moeten van mezelf. Mijn eerste reactie was dat dit onzin moest zijn. De hoofdpijnaanvallen komen tenslotte op allerlei verschillende en onvoorspelbare tijdstippen opzetten.
Maar het heeft me toch aan het denken gezet.

De afgelopen dagen heb ik steeds bij alles wat ik deed getoetst waarom ik het wilde doen. Of ik het voor m'n lol deed, uit plicht naar anderen of onder druk van mezelf. Een deel valt inderdaad in de categorie 'pleasen van anderen'; niet altijd te vermijden, we zijn tenslotte onderdeel van een sociaal geheel. Een kwestie van halen en brengen waar, mits in evenwicht, niets mis mee is.
Maar het grootste effect sorteerde ik bij de toets op prestatiedrang. Bij alles wat ik wilde doen fluisterde ik tegen mezelf de toverwoorden: 'het is vakantie'. Ongelofelijk hoe die drie woorden me bevrijden van de drang om dingen gedaan te krijgen. Het uitspreken ervan roept de rust op die ik met vakantie associeer. Doelloze dadendrang valt dan hopeloos door de mand.

Het wordt opeens mogelijk om overdag 'zinloos' TV te gaan kijken. Of zomaar buiten in de schommelstoel te zitten en naar de bomen te staren. Ik merk hoezeer ik mezelf heb geleerd af te straffen voor niet-productief zijn. Dagelijks een beetje boos op mezelf voor wat ik niet heb gedaan, in plaats van blij te zijn met de dag zoals hij was.

Toen ik terugkwam uit het ziekenhuis had ik me voorgenomen niets van mezelf te verwachten. Nooit mezelf te bestraffen voor niet-gedane zaken. Dat is slechts zeer gedeeltelijk gelukt, merk ik nu. Schrijven, mails beantwoorden, fysio-oefeningen doen, lezen, schilderen, pianospelen: het lijken allemaal onschuldige, ontspannende bezigheden. Maar als je er de structuur overheen legt die je in 25 jaar werkend bestaan hebt opgebouwd, wordt alles een Doel met een hoofdletter. Een doel dat vooral vaak níet haalbaar blijkt en dus leidt tot innerlijke ontevredenheid.

Op zich is het goed om jezelf gaande te houden. Het is goed om te produceren, zonder resultaten geen geluk. Maar je kunt ook doorschieten en je hele leven onder de gesel van de prestatiedrang leggen. Zelfs als je - zoals ik - even feitelijk niks te doen hebt.
Nu is mijn kans. Als ik mezelf in deze fase niet kan beteugelen, dan lukt het nooit. Tijd voor de prestatie-detox. Een mooi doel voor deze levensfase. Een Doel??? Daar ga ik weer.

Ik prevel maar weer even mijn nieuwe mantra: 'het is vakantie'.