Blik op het einde

De afgelopen 7 maanden heb ik beleefd als een achtbaan, waarin ik onvoorspelbaar heen en weer werd geslingerd tussen leven en dood. Het ene moment gloorde de hoop op genezing, het andere moment was dusdanig zwaar en somber dat een zacht einde het meest welkom leek. Een proces waarin je je telkens weer leert verzoenen met het op dat moment geboden uitzicht. Net als in de achtbaan: alleen als je je ontspant en meebeweegt kun je het ten volle beleven.

De meeste mensen om mij heen zien mijn ziekte als een strijd tegen de dood. Een strijd die 'gelukkig' gewonnen lijkt te worden. Zelf zie ik het meer als een autonoom proces dan als een bewuste strijd; mijn lichaam zet de stappen die al dan niet naar genezing leiden, terwijl ik intussen probeer bij elke bocht of looping mijn hoofd in balans te houden en de meest positieve interpretatie aan de huidige situatie te geven. De inspanning ligt dus niet in het overleven zelf - daar heb je niet veel over te zeggen - maar in het zo gelijkmatig mogelijk beleven van het proces, ongeacht waar het heen gaat.

Hoe je tegen leven en dood aankijkt verandert onvermijdelijk na maanden in de achtbaan. Daar had ik het gisteren met Lydia over. Hoewel zij in de bijrijdersstoel zat, is haar ervaring niet heel anders dan de mijne. We hebben tenslotte dezelfde rit gemaakt.
We merken allebei dat we lichter in het leven staan. Dat angst voor de dood is weggespoeld, dat de eindigheid van het leven een welkom feit is. We beseffen dat zomaar op een dag het leven afgelopen kan zijn. En dat je dan vast niet alles hebt gedaan en meegemaakt wat je had willen doen en meemaken. Maar wensen en verlangens houden ons gaande, die mogen nooit opdrogen. Dus alsjeblieft laat het leven ophouden voor alles vervuld is.
Juist de eindigheid geeft de levenslust. Iets dat oneindig voorradig is heeft geen waarde. Het eeuwige leven is een saaie, goedkope commodity. Het heeft geen zin om te leven vanuit de angst voor de dood. Als vermijden het doel wordt, overschaduwt dat de vrije vreugde van het bestaan.

Niet alleen naar ons eigen leven, ook naar elkaar voelen we die vrijheid. Mocht Lydia vandaag onder een vrachtwagen komen, dan is het haar tijd en kan ik daar vrede mee hebben. Het eren van de overledenen is niet voorbehouden aan de 4-mei viering. Ik kijk met eer, respect en tevredenheid naar mijn 'belangrijke doden': mijn vader, mijn moeder, mijn vriend Arend... Stuk voor stuk zie ik bij hen heldendom in de manier waarop ze vertrokken zijn. Ook dat heeft iets moois, iets dierbaars. Je geliefden een einde gunnen.

Waarom zouden we weglopen van ons einde? Laten we het leven omarmen zolang als het duurt. Meebewegen in de achtbaan en zien waar we uitkomen. Of we nu ziek zijn of niet. Gewoon Zijn, blijven dromen en wensen, met in je onderbuik het spannende, tintelende gevoel dat het ook zomaar afgelopen kan zijn.
Dat is leven.